Boschplaatse

te Blijham

Historie

Boschplaatse, Blijham

De boerderij is gebouwd als heerd of ploatse waarschijnlijk rond 1580. De oudste vermelding is in het rechterlijk archief van Winschoten uit 1623 waarin de karspelman Feije Alers en zijn vrouw Froutet de heerd in het Oosteinde behouden, zoals zijn ouders Alert Feijckens en Tijbe hebben bezeten. Deze Alert Feijckens woonde waarschijnlijk te Winschoten, hij zal zo rond 1560 geboren zijn. De bewoning van de plaats is vanaf deze tijd met vrij grote zekerheid te volgen. In 1842 komt de boerderij in het bezit van de familie Evers die de boerderij vernieuwd. In 1856 brandt de boerderij af door onweer maar wordt direct herbouwd. In 1887 besluiten de bewoners Geert Starko Evers en Afiene Waalkens, De Boschplaatse ca 200 meter naar het zuiden te verplaatsen maar wel met gebruikmaking van balken en cassettenplafonds uit het oude huis. Dit is de tegenwoordige boerderij en de bouwstijl kan getypeerd worden als eclectisch of neorenaissance. In 1903 gaat de boerderij over naar de familie Buurma Hermans. De schuur brandt af in 1945 ten gevolge van oorlogshandelingen. In 1966 heeft het huis de functie van boerderij verloren als gevolg van de eerste ruilverkaveling van Nederland. In 1972 wordt de Boschplaatse verkocht aan Louise de Savornin Lohman, echtgenote van René Caderius van Veen. Dit echtpaar heeft in ruim 35 jaar veel van de oorspronkelijke allure van interieur en tuin hersteld. Het huis, de inrichting, de slingertuin en het tuinhuisje zijn aangemerkt als rijksmonument. Sinds 2016 wordt het huis bewoond door Anet Kremer en Peter Waalkens en wordt het aan de moderne eisen aangepast met instandhouding van de monumentale kenmerken. Achter op het erf van de Boschplaatse staat een oud arbeidershuisje, eveneens rijksmonument, dat wordt verhuurd als vakantieboerderijtje. In beperkte mate mag gekampeerd worden in de oude appelhof.

Informatie uit “Groninger Mij voor Landbouw, 1854-1954 + deel II:

Bewoners 2016-nu, H.P.H. Waalkens, geh. met A.T. Kremer
Bewoners 1972-2015, L. E. de Savorin Lohman, geh. met Caderius van Veen
Bewoners 1928-1972, H. E. Dijkema, geh. met T. Buurma Hermans
Bewoners 1903-1928 P. R. Buurma Hermans, geh. met T. Evers.
Bewoners 1874-1903 G. S. Evers, geh. met A. Waalkens.
Bewoners 1842-1874 L. E. Evers, geh. met T. F. Meijer.
Bewoners 1830 Erven P. B. ten Have.
Bewoner 1812 Helenius Berend Poppens, geh. met Janna Leenderts.
Bewoner 1787 Berend ten Have, geh. met ?

Het bedrijf was voor de ruilverkaveling 103 ha groot, waarvan 20 ha werd gepacht. Een gedeelte van de gronden in eigendom behoorde bij een boerderij in Oude Schans. Een doorlopende onverharde laan verbond de bedrijfsgebouwen in Blijham en Oude Schans. In 1957 werden de zoons L. L. en P. R. Dijkema pachters van de boerderij. Het bedrijf werd in ruilverkavelingsverband in 1961 verplaatst naar de Tweekarspelenweg. De met de woning verbonden schuur werd naderhand aan de grondgebonden agrarische bestemming onttrokken. Dit was eerder een open kapschuur, maar werd in 1958 na een brand als dichte schuur herbouwd. Het bedrijfsgebouw in Oude Schans is door bemiddeling van de ruilverkavelingscommissie verkocht aan L. J. de Winter, landbouwer op ,,De Bult”. In 1972 kocht mw L. E. Caderius van Veen-de Savorin Lohman de nu vrijstaande woning.

Het huis heeft vroeger meer Noordwaarts gestaan: nadat ze in 1842 was vernieuwd, brandde ze in 1856 weer af door onweer; de herbouw werd in 1887 afgebroken en op de tegenwoordige plaats weer neergezet. De schuur brandde weer af in 1945 door oorlogshandelingen; herbouwd in 1951. De bijbehorende arbeiderswoning staat op de z.g.n. Zesakkerheer. Deze heerd is bijna niet meer te herkennen, doordat ze geheel bij de huisheerd van No. 8 is gevoegd.
De huisheerd loopt met een brede strook van de Prov. Weg tot de nieuwe A en is voooral over ’t Buitenzijldiep extra breed door aankoop van het land aan de Oostzijde tot de Nieuwe A. Ook het laatste stuk vóór ’t Buitenzuildiep in de Smalle Venne en een paar Westelijk hiervan liggende stukken in de heerd van No. 7, behoren er ook bij.
Van de smalle venne behoort ook het Noordelijk en Zuidelijk van de weg liggende eerste stuk tot deze boerderij. Op het Zuidelijk gedeelte is een renteniershuis gebouwd door G. S. Evers in 1902.
Al het land is best gedraineerd en heeft door sloot- en gootdemping, veel landaanwinst gekregen. De vele bekalkingen hebben uitstekende resultaten gegeven. ’t Is alles aangepast aan moderne bedrijfstechniek; het complex over ’t Buitenzijldiep, waarin maar één dwarssloot die zorgt voor waterafvoerder drainreeksen, is 20 ha groot.
Vermelden we nog dat in het eikenbos dat zich vroeger rondom de oude boerderij bevond, een reigerkolonie was gevestigd en dat ook de ooievaars zich lange tijd aan deze boerderij hebben gehecht. Vandaar de naam Uierhoeve, waarmee de boerderij in 1935 werd gedoopt.
In het schatregister van 1830 heet dit bedrijf ,, De Bosplaatse”.